Najstarsza wzmianka o istnieniu popostwa w Bystrem, a co za tym idzie i cerkwi, pochodzi z 1607 roku. W 1681 r. zbudowano kolejną świątynię, a popostwo uposażone było 1 łanem ziemi. Obecną świątynię p.w. św. Michała Archanioła wzniesiono (w miejscu poprzedniej) w latach 1901-1902 w narodowym stylu ukraińskim. 

 

Świątynia jest orientowana, drewniana, trójdzielna o konstrukcji zrębowej. Do prezbiterium zamkniętego – podobnie jak boczne nawy - trójbocznie przylegają dwie zakrystie. Babiniec na rzucie kwadratu obiega nadwieszony chór wpuszczony w nawy poprzeczne. Całość na osi wzdłużnej przykryta jest trzema sferycznymi kopułami, a nawy boczne stropami. Kopuły i dachy wielopołaciowe nad ramionami transeptu pobite są blachą. Blacha pokrywa także kryty pierwotnie gontem wydatny daszek okapowy. Każda część świątyni zwieńczona jest wieżyczkami z pozornymi latarniami, cebulkami  i kutymi krzyżami. Przed głównym wejściem szeroki stopień schodów tworzy płyta nagrobna prawdopodobnie  z 1743 r. ze słabo widocznym tekstem pisanym cyrylicą.

 

 

 

 

UWAGA COPYRIGHT

Wszystkie materiały prezentowane na stronach tego serwisu (np. teksty, layout, grafiki, zdjęcia, logotypy, kod html/css etc.)

chronione są prawem autorskim. Ich nieautoryzowane wykorzystanie w jakikolwiek sposób jest karalne.Wszelkie prawa zastrzeżone

All rights reserved 

© 2011 TOnZ - Oddział Bieszczadzki

obsługa merytoryczna:

bogdan@tonzbieszczadzki.pl

administracja strony:

tomek@tonzbieszczadzki.pl

W 1927 roku odnowiono w cerkwi ikonostas i prezbite- rium. Murowaną, dwukondygnacyjną dzwonnicę bra- mową wybudowano obok świątyni w 1939 r.
    
W 1951 r. obiekt podobnie jak w Michniowcu i Lipiu został pozostawiony z pełnym wyposażeniem wnętrza.
Po przyjeździe  nowych mieszkańców podjęto próbę adaptacji cerkwi na kościół. Odbyły się tu kilka razy msze po czym władze ich zakazały. Powoli rozpoczął się proces dewastacji i rozkradania co cenniejszych przedmiotów. Część wywieźli  funkcjonariusze UB, czego świadkami byli mieszkańcy wsi. W 1962 r. pozostałe jeszcze eksponaty zostały wywiezione do Muzeum - Zamku w Łańcucie.
 

W latach 1993-1994 przeprowadzono staraniem To- warzystwa Opieki nad Zabytkami gruntowne prace konserwatorskie na obiekcie. Po dziś dzień  prowa- dzone są też drobne naprawy oraz zabezpieczenia chroniące budynek przed zawaleniem.    

 

Od lat 50. XX wieku cerkiew nie pełni funkcji sa- kralnych. Obecnie znajduje się tu lapidarium krzyży i przedmiotów kultu religijnego. Świątynia jak i pobliski cmentarz są pod opieką Bieszczadzkiego Oddziału TOnZ. 18 marca 1970 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków pod numerem: A-318.

 

sprawozdanie z remontu obiektu z 1994 roku

 

Z pierwotnego wyposażenia w cerkwi pozostało nie- wiele, rama ikonostasu, prestoł i mocno zniszczone tabernakulum. Część znajduje się obecnie w Muzeum- Zamku w Łańcucie. Są to ikony, krucyfiks procesyjny, feretron, figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem, trzon li- chtarza paschalnego, kilka krzyży.

 

Św. Michał Archanioł - patron cerkwi w Bystrem

(XVII-wieczna ikona z Lipia - obecnie w muzeum w Sanoku)

galeria

 

opracował: Bogdan Augustyn

inskrypcja nagrobna                                              schematyczny plan świątyni 

ZAKAZ KOPIOWANIA BEZ ZGODY AUTORA